1. EEN BETAALBAAR THUIS IN ONZE GEMEENTE

We zetten een rem op prijsopdrijving

De PvdA Geldrop-Mierlo vindt dat de gemeente een actievere rol kan pakken bij “wonen”. Afwachten op wat de markt doet is funest voor de betaalbaarheid van een fijn thuis voor onze inwoners. De vrije markt maakt wonen onbetaalbaar. De trend is dat een kleine groep mensen en bedrijven rijk wordt met handel in grond, hoge hypotheken en stijgende huurprijzen.

Koophuizen worden weggekaapt door speculanten en huisjesmelkers. Dit willen we niet en daarom heeft de PvdA Geldrop-Mierlo afgelopen jaar flink aangedrongen op de invoering van zelfbewoningsplicht bij aankoop van bestaande huizen, deze wordt nu in de loop van 2022 ingevoerd.

Huurhuizen zijn onbetaalbaar geworden door prijsopdrijving en de teloorgang van sociale woningbouw. Deze laatste dienen we met frisse energie nieuw leven in te blazen om betaalbaar wonen weer mogelijk te maken in onze gemeente, zowel voor jongeren als ouderen.

Voor de aankomende raadsperiode betekent dat:

• De gemeente zorgt met corporaties en marktpartijen voor voldoende betaalbare woningen voor onder andere jongeren, ouderen en mensen met een lichamelijke of geestelijke beperking en voldoende middel dure woningen voor doorstromers.
• We gaan in de nieuwe bestemmingsplannen regels opnemen over de percentages starterswoningen, betaalbare huurwoningen en middeldure huurwoningen die gerealiseerd moeten worden en beschikbaar blijven.
• De grondprijs bepaalt een groot deel van de bouwkosten. Wij willen met meer actief grondbeleid de bouw van betaalbare huur- en koopwoningen stimuleren en voorkomen dat grond in handen valt van speculerende beleggers en projectontwikkelaars.
• Wij zijn voor diversiteit in woningen. We stimuleren en ondersteunen de mogelijkheden voor andere woonvormen en woningen zoals zelfvoorzienend wonen om zo ervaring op te doen en vernieuwing te stimuleren.
• De PvdA Geldrop-Mierlo vindt het belangrijk dat iedereen binnen een redelijke termijn een geschikte, betaalbare woning kan vinden. De manier waarop je in onze gemeente/regio voor een woning in aanmerking komt, wordt hierop ingericht; Hierbij is er extra aandacht voor inwoners uit onze eigen gemeente.
• Wij stimuleren bewonerscoöperaties en bevorderen en ondersteunen initiatieven op het gebied van zorg, leefbaarheid en verduurzaming/energie.
• We willen leegstaande kantoren en winkels voorkomen. Dit kan bijvoorbeeld door het pand (tijdelijk) een andere bestemming te geven of om te zetten naar bewoning.
• We stellen bij alle woningbouwlocaties in onze gemeente een realisatieplicht met termijn in. Projectontwikkelaars worden zo gedwongen om binnen afzienbare tijd woningen te realiseren. Daarmee bestrijden we het woningtekort en voorkomen we dat projectontwikkelaars met speculatie de prijs opdrijven.

Meer écht betaalbare woningen

De officiële definitie van een betaalbare woning staat op 1.000 euro huur per maand of een koopsom van een kleine 350.000 euro. Dat is NIET betaalbaar voor heel veel mensen! Wij pleiten in de raad voor een lokale oplossing, die rekening houdt met het inkomen van onze inwoners. Wat is écht betaalbaar voor de mensen in Geldrop-Mierlo? Dat ligt netto eerder tussen de 500 en 600 euro per maand, dus onder de huurtoeslaggrens, want die toeslag is dus hard nodig.

De oplossing voor betaalbaar wonen in onze gemeente ligt dus grotendeels in opzetten van veel meer betaalbare woningbouw, beschermd door woningbouworganisaties of zelfbewoningsregels, zodat de markt de prijzen niet kan opdrijven. Daarnaast is het belangrijk dat de bestaande betaalbare woningen niet worden afgestoten door verkoop aan speculanten.

Wat willen wij doen?

• In onze bestemmingsplannen, de structuurvisie (omgevingsvisie) en woonvisie leggen we vast waar en hoeveel procent sociaal, middelduur en duur binnen de gemeente kan worden gebouwd; we willen een gezonde mix van verschillende woningen en bewaken deze percentages ook na oplevering.
• We differentiëren in de grondprijzen. Voor de realisatie van sociale huurwoningen hanteren we een andere prijs (sociale grondprijs) dan voor de realisatie van dure koopwoningen van boven de NHG-grens.
• We zorgen ervoor dat marktpartijen tot sociale keuzes komen. Daarvoor zetten we lokale instrumenten als bestemmingsplannen, de structuurvisie (omgevingsvisie), woonvisie en de huisvestingsverordening in. Zo stellen we voorwaarden aan wat er voor wie in onze gemeente gebouwd wordt.
• Jongeren, starters, doorstromers en ouderen uit Geldrop-Mierlo kunnen geen betaalbare (sociale) huurwoning vinden en vertrekken of blijven daarom lang thuis wonen. In de huisvestingsverordening leggen we daarom de voorrangsregels vast voor het toewijzen van sociale- en middeldure huur aan mensen met lokale binding. Zij krijgen voorrang bij een percentage van de vrijgekomen en recent opgeleverde sociale huurwoningen en bij middeldure huurwoningen.
• We staan open voor tijdelijke oplossingen om het woonprobleem op te lossen. Wat ons betreft mag de gemeente daar creatief in zijn. We staan achter plannen zoals die van tijdelijke huisvesting in het NH hotel. Voorwaarde is wel dat de woonruimte geschikt en betaalbaar is. We beseffen ons dat dit slechts tijdelijke oplossingen zijn, waarmee mensen ongeveer 2 jaar mee zijn geholpen, dus de gemeente dient daarnaast alle zeilen bij te zetten om voor échte oplossingen te knokken.
• We leggen in de prestatieafspraken met woningcorporaties vast hoeveel sociale huurwoningen er de komende jaren gebouwd gaan worden én hoeveel er maximaal verkocht mogen worden. Hiermee voorkomen we dat er meer sociale huurwoningen verkocht worden dan er gebouwd worden. We voorkomen dat woningcorporaties laten opbieden op een huis dat ze verkopen
• We hanteren het instrument van ‘de doelgroepenverordening’. Hiermee leggen we vast hoe lang de sociale en middeldure huurwoningen behouden blijven als sociale en middeldure huurwoningen. Wij stellen deze instandhoudingstermijn op minimaal 25 jaar, zodat deze woningen voor langere tijd betaalbaar blijven.
• Het woongemak, de warmte van ons thuis, vinden we belangrijk. Daarom gaat de gemeente, wat ons betreft, meer doen om renovatie door woningcorporaties stimuleren. Het blijkt namelijk dat er nogal wat achterstallig onderhoud is. De gemeente ziet toe dat bewoners kunnen rekenen op goede begeleiding en niet geconfronteerd worden met oneerlijk stijgende prijzen wanneer er renovatieplannen worden uitgevoerd.

Woningbouwimpulsen in Geldrop en Mierlo

Onze gemeente heeft met de wooningbouwimpuls van het centrum van Geldrop een flinke subsidie van het rijk ontvangen. Dergelijke subsidies worden vaker uitgekeerd en wij zouden graag zien dat onze gemeente zich actiever inzet om middelen binnen te krijgen voor meer betaalbaar wonen in Geldrop én Mierlo. We zien graag nog een aantal nieuwe impulsen in onze gemeente.

Wij pleiten voor meer vormen van wooningbouwimpuls, op de volgende manier:

• Ook in Mierlo zoeken veel mensen, jong en oud, een huis. Ook voor deze kern dienen we met een grootschalig woonplan te komen.
• In Geldrop zien we graag een vervolg op de huidige woningbouwimpuls, want de vraag naar woningen is veel hoger dan de huidige impuls.
• De gemeente is geen bedrijf; we gaan bouwen wat nodig is voor de inwoners, niet wat de meeste winst oplevert voor gemeente én projectontwikkelaars.
• De wooningbouwimpuls vindt plaats op bestaande locaties. Dat brengt extra uitdagingen met zich mee (waar kunnen mensen parkeren, hoe borgen we een prettige leefomgeving en gezonde mix van verschillende woningen en bewoning, etc.). Bij het maken van keuzes worden toekomstige bewoners én mensen en organisaties uit de omgeving betrokken door middel van burgerparticipatie.
• De complexiteit van een woningbouwimpuls is groot. De woningen worden ingepast in de bestaande omgeving, dat brengt uitdagingen met zich mee. We willen de woningen op korte termijn beschikbaar hebben en deze woningen dienen duurzaam en gasloos gebouwd te worden. Daarnaast moeten deze woningen écht betaalbaar worden. Deze complexiteit vraagt veel van de ambtelijke organisatie. Wij zijn voor verdere versterking van de betreffende afdeling en meer samenwerking met andere gemeenten om deze moeilijke plannen succesvol en snel door te voeren.
• De wooningbouwimpuls is een enorme kans om tot een écht betaalbaar thuis te komen voor veel mensen in Geldrop-Mierlo. Dan dienen we er ook voor te zorgen dat de rem op prijsopdrijving wordt gezet. (zie ook vorige twee paragrafen).

Gericht bouwen voor beroeps- en specifieke groepen

De overspannen woningmarkt maakt het voor starters en huishoudens met lagere en middeninkomens vaak onmogelijk een huis te vinden. Dit geldt voor jong en oud. Tegelijkertijd zijn deze groepen essentieel voor de veerkracht in de samenleving. De vrijwillige brandweervrouw kan niet te ver van de kazerne wonen, de verpleegkundige moet snel in het ziekenhuis kunnen zijn.

• We sturen sterk op het bouwen van woningen waar écht behoefte aan is; de trends en voorspellingen in Geldrop-Mierlo laten zien dat er veel meer betaalbare woonruimte moet komen voor alleenstaande ouderen en jongeren. Betaalbaar moet dan ook écht betaalbaar zijn. Wij houden rekening met het inkomen van mensen. Bijkomend voordeel is dat dit de doorstroming van ouderen naar een nieuw fijn thuis bevordert.
• In onze doelgroepenverordening/huisvestingsverordening geven we agenten, verplegers en leraren voorrang bij de toewijzing van sociale- en middeldure huur-, en betaalbare koopwoningen. Daarmee vergroten we de sociale samenhang en leefbaarheid in de buurt.
• In onze doelgroepenverordening/huisvestingsverordening geven we voor de sociale huurwoningen voorrang aan voor onze gemeente cruciale vaak praktisch geschoolde beroepen als automonteurs, fabrieksarbeiders, administratief medewerkers, schoonmakers en bezorgers.
• We stimuleren de doorstroom van ouderen uit eengezinswoningen. Hiervoor bouwen we in onze gemeente levensloopbestendige en gelijkvloerse appartementencomplexen; en zogenaamde knarrenhofjes, waarin mensen goed samenwonen. Daarbij zorgen we natuurlijk voor makkelijk toegang tot benodigde zorg.
• We stellen een doorstromingsregeling op. Het doel is om de doorstroming te ondersteunen. Deze regeling wordt opgesteld met de inwoners van onze gemeente en met kennis uit het land.
• In deze gebouwen zorgen we voor ontmoetingsplekken en zorgvoorzieningen om eenzaamheid te bestrijden en passende zorg te organiseren. Deze woningen realiseren we samen met zorgverzekeraars en woningbouwcorporaties.
• We geven via onze huisvestingsverordening bij een vastgesteld percentage van de vrijkomende huurwoningen voorrang aan jongeren, starters (met een lokale binding) en mensen, die nu in de maatschappelijke opvang verblijven.
• We dragen zorg voor woonvoorzieningen voor jongeren, die ambulante begeleiding nodig hebben, zodat ook zij dichtbij hun ouders en in hun bekende omgeving kunnen blijven wonen.

Huisvestingsmisbruik aanpakken

• Woonfraude pakken we aan door actief te gaan handhaven op huisvestingsvergunningen.
• Voor malafide huisjesmelkers is in onze gemeente geen plek. Verhuurders die herhaaldelijk de regels overtreden, hun panden laten verkrotten, veel te hoge huurprijzen innen en huurders schofferen komen niet in aanmerking voor of verliezen hun verhuurdersvergunning.
• Arbeidsmigranten worden vaak tegen enorme huren in erbarmelijke omstandigheden gehuisvest, terwijl werkgevers en uitzendbureaus enorme winsten opstrijken. In onze gemeente zorgen we ervoor dat dit misbruik stopt, maken we met werkgevers en uitzendbureaus bindende afspraken over fatsoenlijke huisvesting en gaan we waar nodig over tot strikte handhaving en bestraffen we malafide verhuurders.
• We zorgen voor een toegankelijk meldpunt bij de gemeente waar huurmisstanden gemeld kunnen worden.
• We maken maximaal gebruik van de instrumenten op het gebied van wonen, zoals de zelfbewoningsplicht, anti-verkameringsregels en de huisvestingsverordening.