6. TOEKOMSTPLANNEN ONDERWIJS EN WERK

Ieder kind een eerlijke start

Uit cijfers van het CBS blijkt dat 1 op de 8 peuters en basisschoolleerlingen in Geldrop-Mierlo risico loopt op een onderwijsachterstand. Wij vinden dat een hoog aantal, want ieder kind verdient een eerlijke kans om zijn of haar talenten te ontdekken en toekomst te maken. Daarom willen we dat de gemeente zich actief bemoeit met het terugdringen van dit risico.

• We investeren extra in onze voor- en vroegschoolse educatie en voorkomen dat peuters en kleuters uit kwetsbare gezinnen met een achterstand aan hun schoolcarrière beginnen.
• Ons ideaal is een brede school voor ieder kind. Deze bestaat uit de school, gratis kinderopvang, voldoende buitenschoolse activiteiten en brede talentontwikkeling. Daarnaast ook nuttige functies voor jong en oud in de omliggende wijk.
• De gemeente ziet er, samen met de schoolbesturen op toe dat kinderen met problemen niet tussen wal en schip vallen. Maar ook of er genoeg tijd en aandacht over blijft voor alle leerlingen.
• Om ongelijkheid te bestrijden investeren we extra in scholen die veel leerlingen hebben met een leerachterstand en/of veel kinderen uit kansarme gezinnen.
• We zijn voorstander van gemengde wijken én gemengde scholen. Kinderen moeten in hun eigen buurt met hun buurtgenoten naar school kunnen gaan.
• We gaan de strijd aan tegen laaggeletterdheid en trekken in samenwerking met scholen, bibliotheek en organisaties als stichting Lezen en Schrijven alles uit de kast om laaggeletterdheid te bestrijden.
• We pakken de armoede onder kinderen aan. In Geldrop-Mierlo groeit 1 op de 9 kinderen op in armoede. Dat is onverteerbaar. We werken nauw samen met stichting leergeld en de scholen en zorgen voor een kindpakket (zie ook het hoofdstuk over de sociale gemeente), waar ook de ouderbijdrage onderdeel van is.
• Wij gaan scholen aanspreken op de ouderbijdrage en streven naar een situatie dat geen enkele school in onze gemeente nog een ouderbijdrage vraagt.
• Naast het reguliere leerlingenvervoer bieden we de mogelijkheid om kinderen te leren zelfstandig naar school te gaan met fiets of OV. De gemeente gaat dit actief onder de aandacht brengen.
• Bijles hoort niet afhankelijk te zijn van je portemonnee. Scholen ontvangen extra middelen om extra begeleiding aan te bieden.
• We zorgen ervoor dat alle gezinnen die slachtoffer zijn geworden van de toeslagen affaire op een correcte wijze geholpen worden.

Lokale educatieve agenda

In Geldrop-Mierlo is wel gesproken over het opstellen van een lokale educatieve agenda (LEA), maar deze staat nog in de startblokken. De LEA is een enorm krachtig middel om het onderwijs in onze gemeente verder te versterken. Wij willen ermee vooruit:

• Wij willen de lokale educatieve agenda (LEA) in gaan zetten om de kwaliteit van onderwijs verder te verbeteren en de afstemming met jeugdhulp in onze gemeente te vergroten.
• In onze LEA staan de waarden van de kwaliteit van onderwijs, goede docenten en de zorgzame school centraal.
• We luisteren bij het samenstellen van de LEA naar de zorgen en wensen van leraren.
• We werken mee aan het scheppen van randvoorwaarden die het prachtige vak van onderwijzer weer aantrekkelijk maken.
• We helpen schoolbesturen met het ontlasten van leerkrachten door conciërges aan te stellen (als onderdeel van het basisbanen plan, zie Werk).

De school als ontmoetingsplaats

• We sturen naar een situatie waarbij de school ook buiten schooltijden een sociale ontmoetingsplek is, ook voor mensen uit de wijk. Waar mogelijk brengen we buitenschoolse en voor- en vroegschoolse educatie onder in het schoolgebouw.
• We houden schoolpleinen als speelplek toegankelijk na schooltijd. We leggen in samenwerking met scholen, het sociaal werkbedrijf en groenvoorziening groen/blauwe schoolpleinen aan zodat kinderen al op vroege leeftijd in aanraking komen met de natuur.
• Onze kinderen verdienen een veilige en moderne school. Verouderde gebouwen met slechte ventilatie vervangen of verbouwen we. We zorgen er samen met de schoolbesturen voor dat er vanuit het IHP (huisvestingsplan) voldoende ruimte is om goed onderwijs te bieden met moderne methodes. Geen discussie meer over onvoldoende plek en lokalen!
• Het heeft onze voorkeur om meerdere scholen bij elkaar onder één dak te hebben, dit gaan we regelen via het IHP. Zo kunnen ze gebruik maken van elkaars faciliteiten en expertise. Kinderen van verschillende scholen komen met elkaar in contact. Scholen kunnen vanuit één gebouw werken, maar we gaan scholen niet dwingen om meer samen te werken dan gewenst.
• We zorgen ervoor dat kinderen veilig naar school kunnen fietsen en ontmoedigen ouders hun kinderen met de auto te brengen. De directe omgeving van scholen is veilig voor kinderen en hun ouders.
• Rondom elke school richten we de straten in als schoolzone. Veiligheid voor de kinderen is het belangrijkste, voetgangers en fietsers krijgen voorrang.

Maatschappelijke aspecten in het onderwijs

• Het onderwijs is integraal onderdeel van het jeugdbeleid. In Geldrop-Mierlo willen we een sterke samenwerking tussen gemeente, scholen en jeugd(zorg)instellingen.
• We zetten in op schoolmaatschappelijk werk op scholen. De schoolmaatschappelijk werkers kunnen leraren, ouders en leerlingen ondersteunen bij allerlei (zorg)vragen.
• Onze schoolgebouwen zijn ruim en modern; naast klaslokalen zijn er ruimtes voor individuele begeleiding en schoolmaatschappelijk werk.
• Talentontwikkeling is voor ieder kind erg belangrijk. In onze gemeente helpen we kinderen van alle rangen en standen bij het ontdekken en ontwikkelen van hun talent. Wij stimuleren een warme band tussen scholen en het jongerenwerk.
• We organiseren het inburgeringsonderwijs op reguliere onderwijsinstellingen en willen dat dit goed aansluit op regulier onderwijs om zo de kwaliteit en het slagingspercentage voor inburgering te verhogen.
• We betrekken scholen bij het stimuleren van een gezonde levensstijl, zie ook de preventie paragraaf in het hoofdstuk Zorg.
• Onze jeugd heeft de toekomst. Wij betrekken kinderen dan ook al vanaf de basisschool bij het milieu en maken ze bewust van de natuur om hen heen. Bijvoorbeeld door het actief stimuleren van milieueducatie voor kinderen en het aanleggen van schooltuintjes. Dit kan in samenwerking met organisaties als het IVN in Geldrop en Mierlo.
• We vinden dat kinderen zichzelf moeten kunnen zijn en daarnaast willen we pesten uitbannen. Daarom hebben alle scholen een pest-protocol. Hierbij dient ook aandacht te zijn voor online shaming. We informeren mensen over het bestaan van het meldpunt intimidatie en discriminatie.

De weg van school naar werk

• In samenwerking met het onderwijs en leerplichtambtenaren gaan we voortijdig schoolverlaten tegen. Vroegtijdige schoolverlaters verliezen we niet uit het oog, treden we actief tegemoet en begeleiden we weer terug naar school, een vervolgtraject of werk. De raad wordt periodiek geïnformeerd over de stand van zaken.
• We willen dat elk kind een startkwalificatie kan behalen, om zo makkelijker een goede en zekere baan te vinden. Een intensieve samenwerking met middelbaar onderwijs is daarvoor een must.
• We investeren in werk-leergangen zodat ook jongeren die zich niet thuis voelen in de schoolbanken een goede opleiding kunnen afronden.
• Er is in onze regio een schreeuwende behoefte aan technici, metaalbewerkers en vakmensen als loodgieters en elektriciens. We ondersteunen lokale en regionale bedrijfsleven om samen met scholen het vakonderwijs te stimuleren.
• Per jaar nemen we als gemeente een aantal afgestudeerde mbo’ers voor een traineeship van minimaal 2 jaar aan.
• We zorgen ervoor dat onderwijs, gemeente en lokaal bedrijfsleven meer en gestructureerder gaat samenwerken. We maken onder andere concrete afspraken over het aantal stageplaatsen. Als gemeente hanteren we de norm van 1 stageplek op 20 arbeidsplaatsen.

Van uitkering naar werk

Mensen vragen een uitkering aan als het niet lukt om betaald werk te vinden. Voor deze mensen is het vaak niet mogelijk om op eigen kracht wel een betaalde baan te vinden. Zonder hulp en begeleiding ontstaat er een granieten bestand in onze gemeente. We gaan dit voorkomen. Op initiatief van de PvdA Geldrop-Mierlo heeft onze gemeente met Senzer deelgenomen aan het Vertrouwensexperiment voor mensen op zoek naar werk. We gaan samen met de Peelgemeente de lessen uit dit experiment inzetten om op een warmere wijze mensen te activeren.

• We vinden het belangrijk om samen met mensen te ontdekken wat hun kansen en talenten zijn en hoe belemmeringen omgebogen kunnen worden.
• We kiezen voor wederkerigheid op grond van menselijke waardigheid en gelijkwaardigheid. Daarom nemen we afstand van de wederkerigheid van de verplichte tegenprestatie.
• Voor mensen die de sprong naar werk maken is er altijd sprake van een terugvaloptie indien het om een bepaalde reden niet lukt.
• Bij werk hoort eerlijk loon.
• We zijn pas tevreden als mensen naar een duurzame baan doorstromen met eerlijke sociale zekerheid.
• We creëren basisbanen in de publieke sector. De basisbaan is een volwaardige baan met een fatsoenlijk loon waarmee mensen die nu nog ongewild langs de kant staan aan de slag kunnen. Bijvoorbeeld als wijkhulp, conciërge, beveiliger of speeltuinmedewerker.
• Door de naweeën van de coronacrisis en het einde van de nationale steunpakketten gaan grote groepen mensen hun baan verliezen. Tegelijk zijn er sectoren die kampen met een tekort aan mensen, zoals het onderwijs, de zorg en techniek. Als gemeente kunnen en willen we hierin het verschil maken. We zorgen er met bij- en omscholing voor dat deze mensen in sectoren met veel arbeidsplaatsen terechtkomen.
• Mensen die vanuit uitkering aan het werk gaan, gaan er financieel op vooruit en krijgen recht op begeleiding, inclusief financiële coaching.

Voor iedereen een plek

• Iedereen heeft recht op werk. We gaan voor de inclusieve arbeidsmarkt. Als iemand om welke reden dan ook niet de stap naar betaald werk kan zetten, is het streven dat hij of zij naar eigen vermogen zo ver mogelijk op de participatieladder komt. Dat kan bijvoorbeeld met nieuw beschut werk, een basis- of publieke baan.
• Arbeidsmatige dagbesteding is een opstap naar de ladder naar regulier betaald werk. We zetten arbeidsmatige dagbesteding om naar nieuwe beschutte werkplekken.
• De gemeente geeft het goede voorbeeld en heeft minimaal 5% mensen met afstand tot de arbeidsmarkt in dienst.
• Bij werk hoort eerlijk loon!
• We vinden vrijwilligerswerk zeer waardevol, maar geen volwaardig alternatief voor betaald werk. Onder het motto ‘vrijwilligerswerk is ook goed genoeg’ zijn veel mensen in de steek gelaten, dat is niet wat we willen.
• Als mensen in een participatie/integratie traject zitten hebben we aandacht voor achterliggende problemen en belemmeringen. Die lossen we eerst mee op, zodat mensen met een gerust hart aan het werk kunnen.
• Sociale ontwikkelbedrijven bieden mensen met afstand tot de arbeidsmarkt een duurzame baan, en de mogelijkheid om zich te ontwikkelen. We zien hen als springplank naar werk in het bedrijfsleven én vangnet voor als dat niet lukt.
• Sociale ondernemingen die mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst nemen willen we begeleiden, ook als mensen al over zijn naar een sociale ondernemer.
• De gemeente gaat bij aanbesteden van diensten rekening houden met de effecten op werkdruk en arbeidsvoorwaarden van de mensen die de diensten uitvoeren. We gaan niet voor de race-to-the-bottom maar kiezen voor goed werk, dat eerlijk wordt beloond en dat mensen in hun waarde laat. Op die manier verhogen we ook de dienstverlening naar onze inwoners. Gemotiveerde mensen doen namelijk extra hun best om het werk goed uit te voeren.
• Elke werkomgeving binnen onze gemeente moet veilig zijn voor elke werknemer, specifiek voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

Kansen voor jong en oud

• We zorgen voor een sterk werkgevers- en werknemerspunt waar werkgevers, werknemers én werkzoekenden op dezelfde fysieke plek bijeenkomen voor hulp, advies en contacten.
• We zetten in op een sterke samenwerking tussen gemeente, werkgevers, onderwijsinstellingen, UWV en de regio om een mismatch op de arbeidsmarkt voortijdig te voorkomen.
• Bij werk hoort eerlijk loon!! (zeggen we nog maar eens).
• We stimuleren ‘een leven lang leren’. Voor alle werknemers zetten we in op blijvende ontwikkeling om hun hun positie op de arbeidsmarkt duurzaam te verbeteren. Met speciale aandacht voor kwetsbare groepen.
• We willen dat jongeren in praktijkonderwijs (pro) en voortgezet speciaal onderwijs (vso) 2 jaar voor het afronden van hun studie worden benaderd om te kijken wat ze willen en kunnen op de arbeidsmarkt.
• Voor jongeren met een indicatie willen wij een baangarantie invoeren, analoog aan het creëren van basisbanen kan de gemeente hierin het voortouw nemen. Zo zorgen we ervoor dat kwetsbare jongeren kansen krijgen.
• Landelijk beleid bepaalt dat als pro- en vso-leerlingen die nog bij hun ouders wonen de school verlaten maar geen baan vinden, ze geen uitkering krijgen. Onze gemeente houdt deze jongeren wel in het vizier en biedt ondersteuning bij het vinden van werk.
• We zetten alles op alles om een verloren generatie te voorkomen; jongeren werken of zitten in de schoolbanken.
• Voor startende bedrijven bieden we de mogelijkheid tot een betaalbare bedrijfsruimte en goede accommodatie voor een bepaalde tijd. Hiervoor zetten we gemeentelijke gebouwen en vastgoed in, zodat start-ups dicht bij elkaar kunnen stimuleren, inspireren en in verbinding alle kansen krijgen om hun bedrijf succesvol te maken.

De ZZP’er in Geldrop-Mierlo

ZZP´ers zijn onmisbaar in onze samenleving. Het zijn creatieve ondernemers, onafhankelijk en gedreven. Ze hebben de ruimte zelf keuzes te maken en een eigen invulling te geven aan hun vak.

Het is echter ook een kwetsbare groep, vaak vakmensen die niet over de volledige breedte van het ondernemerschap voldoende kennis en ervaring in huis hebben. Bovendien is er ook een groep die “gedwongen” als ZZP’er door het leven gaat, maar in de praktijk werknemer wil zijn.

Daarom wil de PvdA Geldrop-Mierlo:

• Dat de gemeente haar inspanningen verhoogt in het adviseren en ondersteunen van ZZP’ers;
• Dat de gemeente zich inzet om schijn-ZZP-constructies te voorkomen.
• Dat startende ZZP’ers altijd kunnen meedingen naar opdrachten die de gemeente in de markt zet.
• Dat als criterium in aanbestedingsprocedures goede arbeidsvoorwaarden en fatsoenlijke lonen volgens cao-normen gaat gelden. Immers, ook ZZP’ers hebben recht op goede arbeidsomstandigheden en een fatsoenlijk loon.

Arbeidsmigranten

Het is een feit dat – met de openstelling van de grenzen – wij te maken hebben met Midden- en Oost-Europeanen die werk trachten te vinden in onze gemeente. Hierdoor bestaat het gevaar op verdringing van de arbeidsmarkt voor onze eigen inwoners. Dit kan worden voorkomen door het principe van ‘gelijk loon voor hetzelfde werk’.

Daarom wil de PvdA Geldrop-Mierlo dat er een strenge controle plaatsvindt op de huisvesting van deze arbeidsmigranten en dat er wordt toegezien op het betalen van een juist Cao-loon. Hierdoor ontstaat er weer concurrentie op de arbeidsmarkt in onze gemeente en wordt uitbuiting voorkomen.