De wooncrisis in Geldrop-Mierlo zit dieper dan bij de meeste andere gemeenten. Dat komt door lokale politieke keuzes. Er zijn mooie huizen gebouwd, dat is waar. Maar er is geen aandacht geschonken aan echt betaalbare koop- en huurhuizen. Sterker nog, in de afgelopen vier jaar zijn er nul sociale huurwoningen bijgekomen. Jongeren kunnen het huis niet uit. Gezinnen en ouderen kunnen niet doorstromen, de woningmarkt staat compleet op slot.
“Hoe komen we hier nog uit?”, hoor ik u denken. Daar zal hard voor gewerkt moeten worden! De sleutel ligt bij een wijziging van politieke koers. Eentje waarbij het gemeentebestuur voldoende bouwt wat betaalbaar is volgens de portemonnee van de inwoners. Ik benoem daarbij drie concrete stappen.
Stap één: bescherm de woningmarkt
We zien het overal gebeuren. Huizen worden opgekocht door mensen die zich investeerder noemen. Zij verhuren deze huizen tegen hoge prijzen. Lucratief voor hen, maar een enorme kostenpost voor dorpsgenoten die zo’n woning huren. Die huurders hadden beter eigenaar kunnen worden, maar op de huizenmarkt waren de financiële zakken van de investeerder dieper.
Het is noodzakelijk dat zelfbewoningsplicht wordt ingevoerd op bestaande woningen. In Eindhoven is dit per 1 maart gebeurd. Het huidige bestuur van Geldrop-Mierlo kiest ervoor om te wachten. Dat is onverstandig, want investeerders die niet in Eindhoven terecht kunnen, komen vanzelf hier naartoe.
Stap twee: bouwen, bouwen, BETAALBAAR bouwen voor onze inwoners
Het gemeentebestuur concludeert uit eigen rekenmodellen dat er ruim voldoende betaalbare huizen zijn. Niks is minder waar. Op de koopmarkt zijn die er nog amper en in de huursector is het nog dramatischer. Daarnaast roept de wethouder dat volgens formele regelgeving tot 1.000 euro huur per maand betaalbaar is. Hij is van mening dat de bouw van appartementen met minimaal 870 euro huur, zoals nu aangekondigd voor de Mierloseweg 40, een oplossing zijn.
Daarbij wordt een grote denkfout gemaakt. Het inkomen van de mensen in Geldrop-Mierlo bepaalt tenslotte wat betaalbaar is. Het gemiddelde maandinkomen van een werkende dorpsgenoot zit op €1.800 netto. De duimregel voor maximale woonlasten, huur of hypotheek, is ongeveer één/derde hiervan. Dat is €600 per maand. Voor mensen met een pensioen of minimumloon ligt de maximale woonlast lager. Zij kunnen gelukkig huursubsidie krijgen, zolang de huur niet hoger is dan €750, de norm voor sociale huur. Sociale huur is dus de enige echte betaalbare huur.
Betaalbaar bouwen voor onze inwoners is dus met name in het prijssegment van rond de €600 maandelijkse woonlasten. Het is dan ook schrikken om vast te stellen dat slechts 40 van de toekomstige 800 woningen van de woningbouw impuls in Geldrop in die categorie gaan vallen.
Zodra er weer betaalbaar gebouwd wordt is het ook van belang dat we inwoners van onze gemeente voorrang gaan geven bij de toewijzing van nieuwe koop- en huurwoningen. Zo bewaren we de sociale cohesie in onze samenleving.
Stap 3: creatieve oplossingen voor vandaag
Als de gemeente eindelijk meer en betaalbaar gaat bouwen, dan zijn de inwoners nog niet direct geholpen. Bouwen kost jaren, maar de wooncrisis in Geldrop-Mierlo is vandaag.
Daarom is het belangrijk dat er meer gedaan wordt met creatieve oplossingen; tijdelijk of permanent. Ga op zoek naar gebouwen die leeg staan en bouw die om tot betaalbare woningen. Betaalbaar, zoals hierboven beschreven! Maar denk ook aan ouderen, die graag kleiner willen wonen. Wellicht dat woningsplitsing soms uitkomst biedt. Dit betekent dat we onze gemeentelijke regels daarop moeten aanpassen.
Een frisse wind gaat helpen
De wooncrisis in deze gemeente is zwaar. Ook al woon je zelf goed, overal om je heen worden dorpsgenoten radeloos. Denk aan jongeren, ouderen, je buren, vrienden en familie. Mensen maken zich zorgen, daarom was er onlangs een woonprotest in Geldrop en Mierlo.
Toch gloort er licht, het kan anders. De eerste stap is een verandering van politieke koers. Dat vereist een frisse wind in het gemeentebestuur, dat tientallen jaren gedomineerd is door dezelfde politici. Verdiep je in de standpunten van partijen. Iedereen wil bouwen, maar is dat ook echt betaalbaar? Kijken ze daarbij naar de beurs van de inwoners? Voor mijn partij geldt; €1.000 woonlasten vinden wij véél te duur. Wij kiezen voor sociaal en écht betaalbaar.
Richard van de Burgt
Fractievoorzitter PvdA Geldrop-Mierlo