Samen door de Storm – gemeentebegroting 2021

Reactie PvdA Geldrop-Mierlo op de gemeentelijke begroting 2021

De gemeente Geldrop-Mierlo verkeert in zwaar weer. Dat is ons allen duidelijk. De tekorten lopen al jaren op en de bankrekening loopt leeg. We varen samen door een storm. (de volledige tekst van de bijdrage is onder de video te vinden)

In deze storm is het evenwel nog belangrijker om de dorpspolitiek achter ons te laten en op een volwassen manier een stap de toekomst in te zetten. Dat doen we gezamenlijk en daarvoor is een verandering nodig in al onze hoofden; namelijk; dat we samen in dit schuitje zitten. Elkaar betrekken en met respect elkaar meenemen.

Openheid en samenwerking is dé manier om voor onze inwoners de beste keuzes te maken. Op het eind van dit betoog doen we als PvdA graag een voorstel om samen de schouders eronder te zetten in het belang voor iedereen in onze gemeente.

Nu de begroting.

Ik kan duidelijk zijn, we maken ons als PvdA Geldrop-Mierlo grote zorgen. Inhoudelijk staan we grotendeels achter de programma’s. Niet verrassend, we hebben het kernakkoord van dit college vanaf DAG 1 gesteund. Er worden in onze ogen ook goede stappen gezet. Het gaat juist om wat we tussen de regels lezen en missen. En de boodschap in het bijbehorende raadsbesluit; er is geen ruimte voor nieuwe ideeën en we gaan bezuinigen, maar weten nog niet hoe.

Wat zijn onze zorgen?:

• In deze begroting zien we geen concrete maatschappelijke maatregelen terug op het gebied van de Coronacrisis. Eenzaamheid ligt als een vreselijke gemene kwelling op de loer nu allerlei activiteiten niet door kunnen gaan. Dit raakt onze ouderen. Maar ook jongeren kunnen hun ei veel minder kwijt. Zojuist vertelde de burgemeester over het initiatief van een het convenant ‘één tegen eenzaamheid’. Wij zouden daar graag veel aandacht voor willen zien. Maar ook praktisch; andere gemeenten zorgen voor gratis mondkapjes voor mensen die het financieel zwaar hebben. Wij (nog) niet.
• En ook op het gebied van Werk en Inkomen zien we weinig pro-actiefs in deze dikke begroting. Landelijk zien we dat jongeren nu als eerste de werkloosheid in gaan, wat gebeurt daarmee in Geldrop-Mierlo? Je zou verwachten dat deze belangrijke cijfers geanalyseerd zijn en er actie aan is verbonden. Want ondertussen weten we hoe killing jeugdwerkloosheid Maar het wordt niet benoemd; een maatschappelijk thema dat écht alle aandacht verdient een kwestie van Durven en Doen. Hetzelfde geldt voor oudere mensen die werkloos worden. We zouden pro-actief kunnen inzetten op direct advies op gebied van financiële huishouding als je werkloos wordt, om zo problemen vóór te zijn. Maar we doen het niet. Op papier ziet het armoedebeleid er aardig uit, maar de praktijk is anders.
• Actie missen we vooral bij het onderwerp duurzaamheid. Daar willen we bij stilstaan, want dit gaat ondertussen ten koste van de inwoners van Geldrop-Mierlo.

Het klopt; de wethouder van GroenLinks (of toch niet, ook dat is dorpspolitiek) heeft veel maatregelen op een rijtje gezet. De gemeente klopt zich op de borst omdat particulieren veel zonnepanelen aanschaffen. Maar zo verlies je het grotere plaatje uit het oog, de visie. Sterker nog; in Geldrop-Mierlo lopen we ver achter met duurzame energie. We zitten maar op de helft van het landelijk gemiddelde en in de regio niet veel hoger (884 MJ per inwoner, tov 1439 in MRE, 2019,landelijke klimaat monitor)

We schieten met hagel en hopen zo de klimaatbeer te raken. De richting mist en het beleid beperkt zich tot zonnepanelen en windmolens. Maar energiebesparing is bijvoorbeeld niet goed in beeld. En hoe voorkomen we een duurzaamheidskloof tussen mensen die rijk zijn en mensen die het minder goed hebben. Daarnaast; 3 jaar geleden zou deze wethouder in het kader van RES een voorstel doen over hoe we onze inwoners betrekken bij duurzaamheid. Dat schuift nu weer door naar 2021. Dit terwijl we bijvoorbeeld een jongerenraad hebben die graag mee wil denken.

Tijd voor daadkracht (meer doen) én visie. Want zoals Den Uyl zei;  „Waar visie, waar uitzicht ontbreekt, komt het volk om”.

Dit kan de wethouder niet alleen. Hier moeten we gezamenlijk, ook als raad, écht een tandje bijzetten. Als we de dorpspolitiek laten varen en hier tot een gezamenlijke visie komen ontstaat er één duidelijke boodschap dat duurzaamheid onze inwoners vooruit helpt. We bieden daarmee tegenwicht tegen klimaatproblemen, maar ondertussen is duurzame energie goedkoper dan grijze energie geworden. Daarom gaat het overal in ons land hard; want mensen kunnen er financieel voordeel uit halen, ook huurders. Daarnaast zorgt groene energie voor veel meer werkgelegenheid dan het verstoken van steenkool, gas en olie.

• Op het gebied van wonen zien we een bijsturing door het college die wat ons betreft sneller mag. De vraag die al jaren speelt is; hoe zorgen we voor betaalbaar wonen in onze gemeente, zowel voor jong als oud? In de begroting staat geschreven dat de woningvoorraad in onze gemeente gezond in balans is, maar gelukkig hebben we de wethouder horen zeggen dat hij ondertussen ook inziet dat dat niet klopt. Hij werkt sinds kort hard aan de woningimpuls en kan op ons rekenen als het gaat om werken aan betaalbare woningen voor iedereen. Laten we er gezamenlijk alles aan doen om speculeren in woningen, opkoop en dure particuliere verhuur gaan voorkomen.

Goed wonen betekent ook werken aan de wijken door middel van de wijkontwikkelplannen. We stellen vast dat de acties die we hadden verwacht in Braakhuizen Zuid niet geheel op schema liggen, maar zijn blij dat er in de begroting enkele concrete vervolgstappen staan. Aandacht is en blijft nodig op het gebied van informeren en luisteren naar de mensen in de wijk. Dat mag een tandje hoger; bleek ook weer tijdens de discussie over de supermarkt visie.

Hoe zit het trouwens met het zwembad? Eind dit jaar volgt een discussie, maar op dit moment houdt de gemeente al rekening met 100.000 euro extra kosten per jaar in de begroting.

• En dan hét grote heikele punt van deze begroting. De zorg aan onze inwoners. Ook hiervoor geldt; laten we de dorpspolitiek achter ons laten; dit gaat ons allemaal aan en het is belangrijk dat de volledige raad hier veel directer bij betrokken raakt. Want een jaar na de instelling van de werkgroep sociaal domein zien we een aantal zaken:
• De raad is amper meegenomen; een klein comité bedenkt ideeën die veel inwoners gaan raken.
• Er zijn targets gedefinieerd, maar hoe we die gaan bereiken, daarover is amper wat terug te vinden.
• In de praktijk krijgen wij van onze inwoners nu al signalen dat wachttijden oplopen,
• Op papier leggen we de nadruk op preventie, maar is daar nog wel tijd voor als de werkdruk zo hoog is dat het ziekteverzuim door het dak gaat?
• We willen graag dat mensen ‘veerkrachtiger’ worden met hulp uit de omgeving, maar dit is een hellend vlak waarin we doorslaan als we bejaarde vrouwen van 80 jaar die graag goed willen doen voor hun omgeving allerlei zorg voor anderen in de schoenen proberen te schuiven.

Natuurlijk willen we effectief werken, maar zien we niet wat over het hoofd? We focussen ons op de targets en vergeten dat er buiten onze dorpen nog een grotere wereld is. Ook dat is dorpspolitiek.

Maar…. We zijn niet de enige gemeente in Nederland die met dit probleem worstelen.

Vóór de zomer kwam de gehele raad van Zoetermeer eensgezind bij elkaar; van PVV tot CDA en van lokale partijen tot PvdA; iedereen heeft zich verbonden aan het initiatief ‘Raden in Verzet’. Ze stellen vast dat de gemeenten de taak hebben vanuit Den Haag om de komende jaren 2,5 miljard te bezuinigen op jeugdzorg, WMO en door middel van de zogenaamde opschalingskorting. Een onhaalbare kaart die leidt tot onrealistische druk en targets bij de gemeenten. Dat moet van tafel. Ook onze eigen burgemeester heeft met zijn collega’s uit de regio een brandbrief naar Den Haag gestuurd met het signaal dat het zo allemaal niet kan.

Dus; laten we als raad samen de schouders onder deze grote problematiek zetten, teamwork zonder dorpspolitiek! In het belang van de inwoners van Geldrop-Mierlo; laten we als gemeenteraad meer sturing geven aan dit vraagstuk, met kortere lijnen met de Taskforce en daarnaast een signaal afgeven richting Den Haag en de organisatie van Raden in Verzet.

Als we het krachtig aanpakken, schept dit ruimte. We zitten tenslotte samen in dit schuitje en willen uiteindelijk wat goed is voor al onze inwoners. Zo komen we samen door de storm.